1. Ana Sayfa
2. Kemik Yaşı Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Kemik Yaşı Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Boyu kısa olan her çocuk ve ergende el-el bileği röntgen filmi tetkiki yapılır. Bu bize kemik yaşı olarak adlandırılan iskelet olgunlaşma derecesini gösterir.
Çocuğun doğum tarihinden hesapladığımız, kendi takvim yaşıdır. Ayrıca hormonların ve beslenmenin etkisiyle oluşan kemik yaşı, sol el-el bileği filmi tetkiki ile saptanır. Mevcut kemik yaşı atlasları kullanılarak hesaplanan kemik yaşı, çocuğun büyüme potansiyelini kendi takvim yaşından daha çok iskelet olgunlaşması göz önüne alınarak değerlendirilmesini sağlar. Kemik yaşının değerlendirilmesi erişkin boyunun tahmin edilmesine de yardımcı olur. Aynı cinsten ve aynı takvim yaşındaki sağlıklı çocuklar, fiziksel gelişim düzeyi açısından birbirlerinden çok farklı olabilirler. Ergenlikle ilgili değişikliklerin oluşmaya başladığı yaş döneminde bu farklılıklar daha da belirgin hale gelir, kemik yaşı tayini burada yardımımıza koşar. Kemik yaşı atlasına bakılarak kemik yaşı tayini, kemiklerin görünümü temelde normal olduğu zaman uygulanabilir; kemiklerin şekli bozuksa ya da belirgin iskelet displazisi hastalığında, ağır metabolik bozukluklarda ya da elleri etkileyen eklem hastalıklarında olduğu gibi kemik hasara uğramışsa, bu yöntem uygulanamaz. Kemik yaşı; boy kısalıklarında, uzun boylulukta, ergenlik değerlendirmesinde, büyüme potansiyelinin ve ulaşılacak son boyun belirlenmesinde yararlıdır.

Pratik olarak, eğer ergenlikte kemik yaşı takvim yaşından geri ise boy uzamasının daha fazla olacağı, kemik yaşı ergenin takvim yaşından ileri ise boy uzamasının daha az olacağını varsayabiliriz.

Ancak kemik yaşındaki gecikme ya da ileri gitme derecesinin fizyolojik değişkenliğe mi bağlı olduğu yoksa patolojik durumlardan mı kaynaklandığının kesin ayırt edilmesi gerekir. Sağlıklı çocuklarda da takvim yaşı ile kemik yaşı arasında 1-2 yıla varan farklar mevcut olabilir. Hipotiroidide, büyüme hormonu eksikliğinde, ergenlik gecikmesinde; beslenme bozukluğu, emilim bozukluğu, metabolik bozukluk gibi kronik hastalıklarda, iskelet displazisi hastalıklarında kemik yaşı takvim yaşından geridir. Obez çocuklarda kemik yaşı, takvim yaşından ileridir. Kemik yaşının ileri olduğu en belirgin durum, erken ergenliktir. Erken ergenlikten kaynaklanan kemik yaşı ilerlemesi ya da androjen veya östrojenlerin uygunsuz kullanımı büyüme potansiyelini ve erişkin boyunu azaltan en önemli nedenlerdir. Erken ergenliğin uzun süreli tedavisinde kemik yaşındaki değişiklik, tedaviye yardımcı olan bir öğedir. 

Prof. Dr. ATİLLA BÜYÜKGEBİZ
Çocuk Sağlığı ve Çocuk Endokrinoloji Uzmanı 
Acıbadem Hastanesi Büyüme ve Ergenlik Bölüm Başkanı

www.cocukendokrin.biz

http://www.anneoluncaanladim.com